تعمیر باتری ماشین: راهنمای احیا و تعمیر باطری ماشین
- بروز رسانی در
- بدون نظر
- نکات باتری ماشین
آیا باتری ماشین قابل تعمیر است؟ تعمیر باتری ماشین چگونه انجام می شود؟ همه خودروها اعم از خودروهای هیبریدی، خودروهای الکتریکی و یا خودروهای با موتورهای درون‌سوز برای ادامه فعالیت خود به یک باتری ماشین نیاز دارند. متاسفانه باتری های ماشین یکی از اجزای وسیله نقلیه است که کمتر مورد توجه قرار گرفته و تا زمانی‌که خودرو استارت نخورد و به مشکل نخوریم، اهمیت وجود آن به چشم نمی‌آید. حالا در این موقعیت هرچقدر دلتان می‌خواهد سوییچ را بچرخانید، در این موقعیت این تلاش‌ها برای روشن کردن ماشین بی‌فایده است زیرا یک باتری مرده دوباره زنده نخواهد شد.
با این توضیحات بهتر است به موضوع اصلی مقاله برگردیم. در این مقاله ما باتری‌های اسیدی 12 ولتی را مورد بررسی قرار داده و در رابطه با روش تعمیر آن در موقعیت‌هایی که باتری کاملا از کار افتاده است صحبت خواهیم کرد. یکی از راه‌حل‌های بسیار ساده اما پرهزینه در شرایط عادی با همان باتری‌های قدیمی این است که به نزدیک‌ترین فروشگاه قطعات خودرو مراجعه کرده و باتری ماشین را تعویض کنید. اما موضوع صحبت ما این است که اگر هر بار به جای هزینه کردن و تعویض باتری ماشین، بتوانید آن را با قدرت کامل شارژ کنید چه‌طور؟ طبیعتا چنین روشی علاوه‌بر کاهش هزینه‌ها، کار شما را راحت‌تر خواهد کرد چرا که می‌توانید شارژ مجدد باتری را چندین بار تکرار کنید بدون اینکه باتری جدیدی بخرید.
باتری خودرو چیست؟
باطری خودرو یکی از اساسی‌ترین بخش‌های سازنده ماشین است که با ذخیره الکتریسیته مورد نیاز خودرو، منشا سیستم برقی خودرو محسوب می‌شود. ظرفیت عمومی باتری ماشین 12 ولت است که به عوامل مختلفی از جمله قدرت الکترولیت، تعداد صفحات باتری، مقدار الکترولیت، کهنه یا نو بودن باتری و… بستگی دارد. این قطعه در خودرو انرژی لازم جهت استارت را فراهم می‌کند، علاوه‌براین انرژی الکتریکی مورد نیاز جهت روشن شدن چراغ‌های خودرو، سیستم پخش و مولتی مدیای ماشین و تهویه ماشین (کولر و بخاری) را تامین می‌کند.
خودروهای موجود در بازار ایران که دارای موتور احتراق داخلی هستند به باتری‌های سرب اسیدی استاندارد یا همان جعبه‌های سیاه 12 ولتی متکی هستند. در برخی خودرورهای وارداتی هیبریدی نیز یک باتری هیبرید بزرگ‌تر از جنس نیکل– فلز (NiMH) یا لیتیوم– یون (Li-ion) قرار داده شده که نیروی مورد نیاز موتور کوچکی را تامین می‌کند؛ این موتور الکتریکی به موتور درون سوز کمک می‌کند تا مصرف سوخت را بهبود بخشد. خودروهای پلاگین هیبرید یا خودروهای تمام برقی معمولا مجهز به بسته‌های باتری لیتیوم- یون هستند تا تجربه خالص رانندگی الکتریکی را به مصرف‌کنندگان ارائه دهند.
تعمیر باتری ماشین چیست؟
در تامین انرژی یک وسیله نقلیه یا دستگاه، فرآیند تخلیه باتری اتفاق می‌افتد که با عنوان سولفاته شدن باطری نیز شناخته می‌شود. این واکنش شیمیایی منجر به تجمع کریستال‌های سولفات روی صفحات باتری می‌شود. تجمع بیشتر کریستال‌ها روی صفحات باطری ماشین عوارض زیادی به دنبال دارد که از جمله آنها می‌توان به مدت زمان زیاد برای شارژ شدن، راندمان کمتر و ظرفیت شارژ پایین‌تر است. فرآیند تعمیر باتری ماشین که در این مقاله مد نظر داریم به معنی بازسازی یا نوسازی باتری است؛ در این فرآیند کریستال‌های سولفات از سطح باتری پاک‌سازی شده و پس از دوباره پر کردن محلول الکترولیت شرایط شارژ مجدد باتری ماشین فراهم می‌شود. پس از فرآیند نوسازی، باتری ماشین با شارژ مجدد کاربری یک باتری نو را خواهد داشت.
چگونه باتری ماشین را در خانه تعمیر کنیم؟
مواردی که در این بخش عنوان می‌کنیم مختص باتری‌های اسیدی است. قبل از هرچیزی بهتر است بدانید که برای تعمیر یا نوسازی باتری ماشین لازم نیست صبر کنید تا باتری خالی شود یا به‌طور کامل از کار بیفتد، شما می‌توانید ایمنی را اولویت کار خود قرار دهید و این کار را قبل از خالی شدن باتری ماشین انجام دهید. با یک بررسی چشمی و سریع می‌توانید تشخیص دهید که آیا باتری ماشین شما نیاز به تعمیر یا بازسازی دارد یا خیر. در این بررسی تمام ترک‌ها، برآمدگی‌ها یا قطعات شکسته باتری را مورد بررسی قرار دهید؛ اگر باتری از نظر شکل فیزیکی مناسب نیست، بهتر است یک باتری جدید خریداری کنید.
فرآیند بازسازی باتری نیازی به تخصص یا مدرک مهندسی خاصی ندارد و تنها چیزی که مورد نیاز است رعایت نکات ایمنی و صبر و حوصله شماست. اکثر اقلام مورد نیاز برای تعمیر باتری ماشین در هر خانه‌ای پیدا خواهد شد. لیست لوازم ضروری برای انجام فرآیند نوسازی باتری عبارت است از:
تجهیزات لازم برای تعمیر باتری ماشین:
- پوشش محافظ (این پوشش شامل موارد محافظت‌کننده از جمله عینک ایمنی، دستکش مقاوم در برابر مواد شیمیایی و پیش‌بند است.)
- مسواک یا برس
- پشم فولادی یا ترمینال کلینر باتری
- پیچ‌گوشتی تخت
- قیف
- دو عدد سطل بزرگ
- مواد مورد نیاز:
- یک گالن آب مقطر (آب لوله‌کشی به خاطر مواد شیمیایی اضافه شده، برای این کار قابل استفاده نیست.)
- 450 گرم جوش شیرین
- 450 گرم نمک اپسوم
- اقلام تخصصی:
- شارژر باتری
- ولت‌متر
راهنمای گام‌به‌گام تعمیر باطری ماشین
لباس مناسب بپوشید و آماده باشید: درست است که بازسازی باتری در حد علم ساخت موشک نیست اما بالاخره نوعی کار فنی به حساب می‌آید و رعایت نکات ایمنی در هنگام کار واجب است. بنابراین بهتر است لباس مناسب بپوشید و در فضایی با تهویه مناسب کار خود را شروع کنید.
محلول پاک‌کننده بسازید: جوش شیرین و آب را با نسبت 2 به 1 با هم مخلوط کنید تا حالت خمیر آب‌دار به خود بگیرد. این ترکیب به عنوان کلینر باتری مورد استفاده قرار می‌گیرد و علاوه‌بر این برای پوشش نشت اسید کاربرد دارد.
باتری را تمیز کنید: اگر ترمینال‌های باتری خورده شده‌اند، خمیر پاک‌کننده را روی پایه‌ها بمالید و آن را با یک مسواک تمیز کنید. واکنش کف کردن خمیر نشان‌دهنده درست کار کردن محلول است. از پشم فولادی برای باتری‌هایی که به شدن خورده شده‌اند استفاده کنید. ترمینال‌ها را به‌طور کامل تمیز و خشک کنید.
بررسی ولتاژ: ولت‌متر را به باتری وصل کنید، مانند روشن کردن خودرو کابل قرمز را به ترمینال مثبت و کابل مشکی را به ترمینال منفی وصل کنید. باتری استاندارد خودرو شامل شش سلول است که هر کدام حدود 2.1 ولت انرژی تولید می‌کنند. بنابراین یک باتری سالم ولتاژ 12.6 را نشان می‌دهد. ولتاژ بین 10 تا 12.6 ولت به این معنی است که باتری خودروی شما قابلیت نوسازی را دارد، در صورتی‌که ولتاژ باتری کمتر از 10 ولت باشد باید باتری را جایگزین کنید و نوسازی یا تعمیر فایده‌ای ندارد.
سلولهای باتری را خالی کنید: شاید تا به حال نیازی به خارج کردن باتری از داخل خودرو نداشته‌اید و تجربه این کار را ندارید، اما حالا وقتش رسیده که این کار را انجام دهید. یکی از سطل‌ها را بردارید و نیمی از جوش‌شیرین را در نزدیکی خود قرار دهید. درپوش باتری را برداشته و با استفاده از پیچ‌گوشتی سرصاف سلولهای درپوش را جدا کنید.
محتویات سلول‌ها را یکی‌یکی و به آرامی در سطل خالی کنید. می‌توانید در حین تخلیه سلول‌ها یا پس از خالی شدن تمام سلول‌ها جوش‌شیرین را اضافه کنید. در هر صورت این کار اسید باتری را برای دفعه ایمن در هر مکانی تخلیه می‌کند؛ شما با این کار از خطرات احتمالی در بازیافت زباله‌ها جلوگیری می‌کنید.
سلولهای باتری را تمیز کنید: برای پاک‌سازی سلول‌ها، محلول پاک‌کننده را با استفاده از قیف، در هر سلول بریزید. سپس با احتیاط و حفظ ایمنی درپوش سلول و درپوش باتری را سر جای خود قرار دهید. حالا باتری را حداقل به مدت یک دقیقه تکان دهید، سپس مخلوط را جمع‌آوری کرده و در سطل زباله اسید که در مرحله قبلی کنار گذاشته بودید بریزید.
محلول باتری را جایگزین کنید: در این مرحله چهار فنجان آب را با 120 گرم نمک اپسوم مخلوط کنید. محلول را خوب هم بزنید تا کاملا شکل شفافی به خود بگیرد. استفاده از آب جوشیده این فرآیند را تسریع می‌کند اما الزامی نیست. با کمک قیف، سلول‌ها را با محلول الکترولیت جدید پر کنید. روی آن را بپوشانید و دوباره تکان دهید تا نمک به‌طور یکنواخت پخش شود.
باتری را دوباره شارژ کنید: این مرحله را بسیار آهسته، در محیطی امن و مطمئن با صبر و حوصله انجام دهید. به عنوان اقدامی احتیاطی، درپوش‌های باتری را بردارید زیرا ممکن است الکترولیت گرم و در طول شارژ سرریز شود. شارژر را تا حد امکان دور از باتری قرار دهید و آن را با سرعت 12 ولت بر 2 آمپر وصل کنید. در این مرحله باید صبر کنید تا باتری به مدت 36 ساعت شارژ شود.
باتری ماشین را تست کنید: شارژر را از باتری جدا کرده و از ولت‌متر برای بررسی وضعیت باتری استفاده کنید. ولتاژ نرمال باتری حدود 12.42 ولت است، اگر ولتاژ باتری خودروی شما کمتر از این عدد است باید دوباره آن را برای 12 ساعت دیگر شارژ کنید. هنگامی که آماده حرکت شدید، پس از نصب مجدد باتری و چرخاندن سوییچ یا کلید روشن ماشین و با نور بالا باتری را تست کنید. پس از چند دقیقه، باتری را در حالی‌که تحت بار است دوباره امتحان کنید. اگر بازخوانی ولت‌متر 9.6 ولت را نشان داد، وقتش رسیده که به شما تبریک بگوییم! شما با موفقیت باتری ماشین خود را بازسازی کرده‌اید.
ماندگاری باتری بازسازی شده
احتمالا حالا این سوال برایتان پیش آمده که باتری ماشین پس از بازسازی چه مقدار ماندگاری دارد. مدت زمان ماندگاری یک باتری بازسازی شده به سن و ظرفیت موجود در باتری بستگی دارد. به صورت تئوری شما می‌توانید این فرآیند را چند بار دیگر تکرار کنید که این کار به معنی افزایش طول عمر باتری ماشین به بیش از سه تا پنج سال معمولی است. با استفاده از این روش دیگر نیازی نیست که با از کار افتادن باتری ماشین سراغ تعویض آن بروید و مبلغ زیادی هزینه کنید، بلکه می‌توانید عمر باتری ماشین خود را چند سال دیگر افزایش دهید.
پرسش های متداول درباره تعمیر باتری ماشین
آیا تعمیر باتری ماشین ممکن است؟
بله بصورت تئوری امکان تعمیر باتری ماشین وجود دارد. این مساله بستگی به این دارد که شما تجهبیزات لازم برای اعمیر باتری ماشین را دارید و زمان و حوصله اینکار را دارید یا خیر.
باتری تعمیر شده چقدر عمر خواهد کرد؟
باتری تعمیر شده در بهترین حالت ۷۰ درصد باتری نو توان و عمر خواهد داشت.
جمع بندی
اکثر مردم معتقدند که یک باتری قدیمی را باید دور انداخت و با یک باتری جدید جایگزین کرد. در حالی که این تنها راه حل برای آن افراد است، راه دیگری وجود دارد که می توانید در هزینه خود صرفه جویی کنید و یک باتری 100% کاربردی داشته باشید. وقت آن است که در مورد نحوه بازسازی باتری ها صحبت کنیم (بله، باتری های بازسازی شده شما مانند یک باتری جدید کار می کنند و حتی می توانید آن را بفروشید).
همانطور که دیدید تعمیر باتری‌ها روشی بسیار ساده است و هر فردی می‌تواند آن را انجام دهد. شما به کمی زمان و چند ابزار و آیتم نیاز خواهید داشت تا باتری ماشین قدیمی و کهنه را مجددا احیا کنید. این بدان معناست که باتری قدیمی و بازسازی شده شما همان ظرفیت و ویژگی های یک واحد کاملاً جدید را دارد. با تعمیر باتری ماشین در هزینه صرفه جویی خواهید کرد و باعث آلودگی نمی شوید. با انجام این کار، می توانیم تاثیر باتری های قدیمی بر محیط زیست را تا 50 درصد کاهش دهیم. در نتیجه، سیاره زمین سالم تر خواهد بود و شما مجبور نخواهید بود مبلغ هنگفتی را برای یک باتری کاملاً جدید بپردازید.
منابع:
