فرقی نمی‌کند که ماشین شما چی و چه مدلی است. همه ماشین‌ها دارای فیوز و جعبه فیوز هستند. قبل از معرفی کلی جعبه فیوز در پراید می‌خواهم داستانی را برای‌تان تعریف کنم. تقریباً سال 92 بود که می‌خواستم از دانشگاه برگردم و باران شدیدی می‌آمد. در بین راه سیستم برف پاک‌کن پرایدم از کار افتاد و باران به حدی شدید بود که نتوانستم رانندگی کنم. برای همین در کنار جاده نگه داشتم تا باران تمام شود و حرکت کنم. ولی گویا باران تمامی نداشت و هر لحظه شدیدتر می‌شد.
بعد از چند دقیقه نگه داشتن یادم افتاد که یکی از دوست‌هایم کار باطری سازی ماشین می‌کند و بهش زنگ زدم تا بپرسم مشکل ماشینم چیست. همین که مشکل را گفتم، دوستم گفت که جعبه فیوز پرایدت را باز کن و فیوز 15 آمپر را عوض کن. اگر هم فیوز نداری با استفاده از یک سیم آن را یکسره کن تا برمی‌گردی خانه. ازآنجایی‌که نه سیم همراهم بود نه فیوز داشتم، مجبور 5 ساعت همان جا ماندم. در این زمان همش برای من سؤال بود اصلاً فیوز چیست به چه دردی در ماشین من می‌خورد، کاربرد جعبه فیوز چیست؟ آخر همان روز به جواب همه سوالاتم رسیدم، در ادامه همراهم باشید تا آن را به شما هم بگویم.
جعبه فیوز پراید چیست؟
قبل از اینکه به بررسی عملکرد جعبه فیوز بپردازیم، لازم است بدانیم که فیوز چیست. فیوز قطعه‌ای الکتریکی بر محافظت از مدار در برابر افزایش جریان الکتریکی است. وقتی که جریان بالا باشد، فیوز جریان برق را قطع می‌کند. همه‌ی خودروها هم دارای سیستم الکتریکی متعددی هستند. برای همین به فیوز نیاز دارند تا از این سیستم‌ها محافظت شود. در خودروها حدود 20 فیوز 5 تا 40 اهم وجود دارند که در مواقع مختلف می‌سوزند تا از صدمه دیدن سیستم‌های الکتریکی ماشین جلوگیری کنند.
چرا فیوز ماشین می‌سوزد؟
اگر جریان برق بالا باشد یا اینکه سیستم الکتریکی‌تان نوسان داشته باشد یا به زبانی دیگر جریان ولتاژ طبیعی و مناسب نباشد، فیوز خودروی شما می‌سوزد. ولی کی این اتفاق رخ می‌دهد؟ در هنگام …
- خرابی دینام یا استفاده از قطعات غیراستاندارد
- اتصال غیراستاندارد تجهیزات جانبی به خودرو
- اتصال مستقیم وسایل برقی به خودرو
نحوه عملکرد فیوزها
فیوزها دارای نوار فلزی در داخل یک محفظه نارسانا هستند. وقتی که جریان بالا برود، این نوار فلزی رسانا ذوب و در نتیجه جریان قطع می‌شود.
جعبه فیوز چیست؟
جعبه فیوز پراید از اسمش هم مشخص است که چی هست. جعبه فیوز پراید در اکثر مدل‌های آن در سمت چپ غربیلک فرمان قرار دارد. در اینجا همه‌ی فیوزهای پراید قرار گرفتند و در صورت افزایش ولتاژ یا مشکل دیگری، این فیوزها می‌سوزند و جریان را قطع می‌کنند.
تشخیص و تعویض فیوزهای سوخته: آموزش گام به گام برای یافتن و تعویض فیوزهای خراب.
برای این کار نیاز است که ابتدا جعبه فیوز ماشین را باز کنید و با استفاده از گیره فیوز یا هر وسیله دیگری فیوزها را بیرون بیاورید. فیوزها دو نوع هستند، شیشه‌ای و غیر شیشه‌ای. فیوزهای شیشه‌ای بدنه‌ای شفاف دارند و از بیرون داخل‌شان مشخص است. به داخل این فیوزها نگاه کنید، اگر نوار فلزی آن‌ها قطع شده بود، این فیوزها سوخته‌اند.
فیوزهایی که بدنه غیر شفاف دارند، داخل آن‌ها مشخص نیست. برای تشخیص دادن فیوزهای سوخته غیر شفاف لازم است که اول به ظاهرشان نگاه کنید. اگر سیاه شده باشند، احتمالاً سوخته‌اند و باید آن‌ها را عوض کنید. ولی برای اینکه مطمئن شوید می‌توانید دو سر آن‌ها را به اهم‌متر وصل کنید و اگر جریان برقرار بود، یعنی فیوز سالم است. راه‌حل ساده‌تری هم وجود دارد.
بعضی از این فیوزها باز می‌شوند. اگر می‌دانید در این کارها مهارت دارید می‌توانید آن‌ها را باز کنید و ببینید که اتصال آن‌ها قطع شده یا وصل است. البته این روش فقط برای افراد حرفه‌ای است. چون ممکن است در صورت ندانستن فیوز را بشکنید یا هنگام باز کردن، جریان را قطع کنید. یعنی اینکه فیوز سالم باشد و خودتان سیم آن را قطع کنید و دیگر به درد نخورد. حتی ممکن است بعد نتوانید آن را ببندید.
اگر فیوزتان سوخته بود، شماره فیوز را نگاه کنید، ببینید چند اهم است و بعد یک فیوز هم‌اندازه و سالم را در جای آن قرار دهید. توجه کنید که از فیوزهایی با ظرفیت متفاوت به‌جای هم استفاده نکنید، چون این کار به سیستم برق ماشین‌تان ضربه می‌زند. ازآنجایی‌که به علت نوسانات برق فیوزها می‌سوزند، اگر یک فیوز هر چند مدت یکبار سوخت، لازم است که ماشین‌تان را به باتری ساز نشان دهید. یادتان باشد قبل از خارج کردن فیوز، همه سیستم‌های ماشین را خاموش کنید.
نقشه و توضیحات جعبه فیوز پراید: معرفی مکان و کاربرد هر فیوز
در زیر عکس جعبه فیوز پراید را آوردیم و کاربرد هر فیوز را در ادامه گفتیم.
عدد لاتین | اسم تجهیزات محافظت شده | جریان بر حسب آمپر | |||
A | سیستم CNG | 15 | |||
B | برف پاک‌کن و شیشه شو | 15 | |||
C | چراغ مه شکن | 20 | |||
D | فن خنک کننده موتور | 40 | |||
E | دمنده هوا در تمامی مدل‌های پراید
بخاری در مدل‌های انژکتوری | 20
15 | |||
F | شیشه برقی | 30 | |||
G |
| 10
5
10 | |||
H | وسایل سنجش، گیج، چراغ راهنما و لامپ هشدار دهنده | 10 | |||
I | گرم کن شیشه برقی | 15 | |||
J | بوق و چراغ ترمز | 15 | |||
K | فلاشر، ساعت و چراغ | 15 | |||
L | سیستم الکتریکی داخل ماشین و صندوق عقب | 10 | |||
M | چراغ راهنما جلو، چراغ کوچک جلو، چراغ خطر و چراغ نمره | 15 | |||
N | مدار مرتبط و ورودی به ECU در پراید انژکتوری | 10 | |||
O | فندک، ساعت و آنتن | 15 | |||
P | قفل مرکزی | 30 |
مشکلات رایج مربوط به جعبه فیوز و راه‌حل‌های آن‌ها: شناسایی و رفع مشکلات متداول
جعبه فیوزها بعد از مدتی عمر مفیدشان را از دست می‌دهند و خراب می‌شوند. بعد از چندین بار داغ شدن پایانه‌های فیوز، جعبه فیوز هم خراب می‌شود و این مشکلاتی مثل موارد زیر ایجاد می‌کند:
- اختلال در سیسم روشنایی و برق خودرو
- برق دزدی ماشین
- آب شدن کابل‌های اتصال، خراب شدن سوکت‌ها و سوختن فیوزهای جعبه فیوز اصلی
اگر مشکلات بالا برای شما پیش آمده، در بار اول ممکن است با تعمیر سیستم برق رسانی و فیوزها مشکل شما را حل کنند. ولی اگر دوباره این مشکل برای‌تان پیش آمد، بهترین کار این است که جعبه فیوزتان را عوض کنید تا از صدمه دیدن سیستم الکتریکی ماشین جلوگیری کنید. برای تعویض جعبه فیوز باتری لازم است اول پایانه باتری ماشین را جدا کنید. جعبه فیوز روی شاسی پراید است و با باز کردن مخزن آب به‌راحتی می‌توانید آن را عوض کنید.
تفاوت‌های جعبه فیوز در مدل‌های مختلف پراید: تحلیل تفاوت‌های ساختاری و عملکردی
در بیشتر مدل‌های پراید جعبه فیوز در سمت چپ فرمان ماشین قرار دارد. در بعضی از مدل‌های پراید زیر پای راننده و کمی متمایل به سمت راست است. می‌توان گفت تفاوت آن‌چنانی میان فیوزهای پراید نیست. فقط 2 فیوز پراید کابرات و انژکتور با هم فرق دارد. یکی از این فیوزها برای بخاری و دیگری برای دستگاه مولد برق است. البته فیوز دستگاه مولد برق در پراید انژکتوری بهبود یافته هم با دو مدل دیگر فرق دارد.
نکات ایمنی هنگام کار با جعبه فیوز: اصول و موارد احتیاطی
در هنگام کار کردن با جعبه فیوز و تعویض خود آن یا فیوزهایش باید نکات ایمنی زیر را رعایت کنید:
- قبل از تعویض کردن فیوز و جعبه فیوز، حتماً سیستم برق خودرو را قطع کنید.
- به ظرفیت فیوزها دقت کنید و فقط فیوز هم‌اندازه را در جای فیوز سوخته قرار دهید.
- قبل از تعویض فیوز، دنبال علت سوختن فیوز باشید تا این اتفاق دوباره رخ ندهد.
- در هنگام تعویض جعبه فیوز، از آن‌ها عکس بگیرید تا بعد آن‌ها را اشتباه نزنید.
- دسترسی به کلید جعبه فیوز را مسدود نکنید.
آپگرید و بهبود جعبه فیوز در پراید: توصیه‌ها و راهکارهای بهبود عملکرد
برای این کار لازم است که در هنگام تعویض جعبه فیوز، از باکیفیت بودن جعبه فیوز جدید اطمینان حاصل کنید. از استاندارد وصل کردن اتصالات مطمئن شوید تا به جعبه فیوزتان آسیب نرسد و بیشتر عمر کند. همچنین همیشه فیوز اضافی در داشبوردتان داشته باشید تا در هنگام سوختن سریع آن‌ها را عوض کنید. هیچ وقت به‌جای فیوز از سیم استفاده نکنید، چون این کار باعث آسیب دیدن جعبه فیوز و سیستم الکتریکی ماشین می‌شود.
شناسایی و رفع مشکلات الکتریکی مرتبط با جعبه فیوز: راهنمای عیب‌یابی
برای این کار لازم است بدانید که هر فیوز برای چه کاری است. جدول بالا را نگاه کنید تا متوجه شوید هر فیوز به کدام بخش ماشین شما ربط دارد. برای مثال اگر سیستم خنک کننده موتور خراب است، باید به فیوز 40 آمپری شک کنید چون در این مسیر است. در عکس و جدول بالا این مشخصات آمده است.
تأثیر جعبه فیوز بر سایر اجزای الکتریکی خودرو: چگونگی تأثیرگذاری بر سیستم‌های مختلف
فیوزها در هنگام نوسانات ولتاژ و اتصال نامناسب، می‌سوزند و مانع از رسیدن ولتاژ نامناسب به قطعه برقی ماشین می‌شود. همین از سوختن آن قطعه جلوگیری می‌کند. مثلاً وقتی که جریان بالا می‌رود، فیوز مربوط به شیشه برقی می‌سوزد. حال اگر این فیوز نبود، بالابر برقی شیشه‌ها می‌سوخت. به زبان ساده جعبه فیوز بلا را به جان می‌خرد تا اعضای برقی دیگر ماشین ضربه نبینند.
پیشگیری از آسیب‌های جعبه فیوز: نکاتی برای نگهداری و پیشگیری
برای این کار نیاز است که حتماً از فیوزهای استاندارد باکیفیت استفاده کنید. حتماً فیوزها را با موارد هم آمپر جایگزینی کنید. همچنین از سیم به‌جای فیوز استفاده نکنید، چون این کار باعث صدمه دیدن جعبه فیوز و حتی آتش گرفتن سیستم برقی خودرو می‌شود. اگر فیوز شما سوخته، دلیل آن را پیدا و رفع کنید.
چگونگی انتخاب و خرید فیوزهای مناسب برای پراید: راهنمای خرید
اول ظرفیت فیوز سوخته‌تان را نگاه کنید، مثلاً اگر فیوز شما 20 امپر است، حتماً فیوزی با این ظرفیت خریداری کنید. سعی کنید فیوزهای شیشه‌ای خریداری کنید که تشخیص دادن معیوب بودن آن‌ها خیلی ساده‌تر است. از جاهای معتبر و فیوزهای اصلی خریداری کنید. فیوزهای بی‌کیفیت می‌توانند به سیستم برق و جعبه فیوز پرایدتان آسیب بزنند. همچنین خودشان هم عمر کمی دارند.
تأثیر تغییرات جوی بر عملکرد جعبه فیوز: بررسی تأثیر دما و رطوبت
فیوزها وقتی می‌سوزند و خراب می‌شوند که داغ کنند. این داغ کردن باعث ذوب شدن فلز داخل آن‌ها و در نتیجه قطع شدن می‌شود. وقتی که هوا گرم باشد، فیوزها زودتر داغ می‌کنند و خراب می‌شوند. همچنین رطوبت باعث رسوب افتادن روی فیوزها و جعبه فیوز می‌شود و این در مرور زمان اتصال آن‌ها را ضعیف‌تر می‌کند و در نهایت فیوز و جعبه فیوز را خراب می‌کند.
آموزش برطرف کردن مشکلات اتصال کوتاه در جعبه فیوز
برای برطرف کردن این مشکل لازم است بدانیم چرا این مشکل رخ می‌دهد:
- جویده شدن سیم توسط حیوانات و آفات
- تماس سیم برق با آب و مایعات
- اتصال معیوب در سیستم برق خودرو
- فیوز، جعبه فیوز و دیگر قطعات برقی قدیمی
- تجمع غیرعادی برق
- لخت بودن سیم‌ها
- بیش از حد گرم شدن ماشین و صدمه دیدن سیم‌ها
- استفاده از سیم غیراستاندارد
اتصال کوتاه زمانی رخ می‌دهد که یک سیم حاوی جریان به یک جسم رسانا بخورد. در این حالت مقدار زیادی جریان در جهت مخالف بر می‌گردد و مقاومت سیم بلافاصه کم می‌شود. برای حل این مشکل باید از لخت نبودن سیم‌ها مطمئن شوید، نگذارید سیم‌ها و فیوزها خیس شوند،لوازم بی‌کیفیت استفاده نکنید و قطعات برقی قدیمی که عمرشان کردند را تعویض کنید.
بررسی و تعمیر رله‌ها و سایر اجزای مرتبط با جعبه فیوز در پراید
رله قطعه‌ای در خودرو است که مسیر عبور جریان الکتریکی را کنترل می‌کند.برای تست رله‌ها باید اهم‌متر را روی بیز( بوق) یا اهم قرار دهید. سپس آن را به دو سر اهم‌متر بزنید. رله 5ولتی عددی حدود 60 تا 100 و 12 ولتی عددی بین 300 تا 500 اهم نشان می‌دهد.
آیا می‌توانیم به‌جای فیوز از سیم استفاده کنیم؟
در شرایط خیلی اضطراری می‌توانید این کار را انجام بدهید؛ ولی باید ریسک آن را بپذیرید که ممکن است یک قطعه برقی از ماشین‌تان بسوزد. ما این کار را توصیه نمی‌کنیم چون جدا از صدمه رساندن به قطعات برقی ماشین، باعث آتش گرفتن خودرو هم می‌شود. بهترین کار این است که همیشه در ماشین‌تان چند فیوز برای مواقع اضطراری داشته باشید.
کلام آخر
یکی از اجزای مهم در پراید، جعبه فیوز آن است. خراب بودن جعبه فیوز یا فیوزهای داخل آن، می‌تواند روی همه جای ماشین‌تان تأثیر بگذارد و عملکردشان ضعیف و حتی مختل کند. آشنایی با جعبه فیوز و عوض کردن فیوزها بهتان کمک می‌کند که خودتان خودروتان را تعمیر کنید. با دانستن نکات بالا دیگر در وسط جاده به خاطر سوختن یک فیوز، نمی‌مانید. در بالا سعی کردیم هر چیزی که درباره جعبه فیوز لازم است، بدانید را آوردیم. باشد که رستگار باشید و سفر خوب و بدون خرابی ماشین داشته باشید.
